Aleksander hr. Fredro
ZRZĘDNOŚĆ I PRZEKORA
komedia w jednym akcie, wierszem
Złej naturze nie wygodzisz: jakbyś |
węża ugłaskać chciał, a on przecie kąsa |
And. Max. Fredro |
reżyseria i scenografia
RYSZARD JAKUBISIAK
Obsada:
PAN JAN ZRZĘDA: | Andrzej Puchała |
PAN PIOTR ZRZĘDA: | Piotr Wawer |
ZOFIA, synowica panów Zrzędów: | Małgorzata Cegieła |
Edyta Miller | |
Urszula Morgaś | |
Weronika Puchała | |
LUBOMIR: | Rafał Madej |
Łukasz Nauman | |
Paweł Rusinowski | |
LOKAJ: | Ireneusz Truszkowski |
Piotr Wawer jr | |
i inni |
październik 1986
druga premiera teatru
Aleksander hr. Fredro (1793-1876), polski komediopisarz, pamiętnikarz i poeta. Wykształcenie domowe w ziemiańskim dworze. 1809 wstąpił do armii Księstwa Warszawskiego, brał udział w wojnie z Rosją 1812 (Napoleon I) , zbiegł z rosyjskiej niewoli. 1815 osiadł w rodzinnym majątku Bieńkowa Wisznia pod Lwowem. 1828 ożenił się z hrabiną Zofią Skarbkową. 1833-1842 poseł do Sejmu Stanowego. 1839 honorowy obywatel miasta Lwowa. 1850-1855 mieszkał wraz z rodziną w Paryżu. 1873 członek Akademii Umiejętności.
Uważany za najwybitniejszego polskiego komediopisarza, tworzył z wieloletnimi przerwami, odmawiając publikowania niektórych utworów w miarę ich powstawania, m.in. z powodu ataków krytyki. Jego komedie obyczajowe zajmują się głównie życiem codziennym szlachty galicyjskiej w 1. połowie XIX w., kreując barwne i charakterystyczne typy sceniczne. Stał się mistrzem portretu psychologicznego. Nie gardził artystycznie uszlachetnionymi chwytami rodem z teatru ludowego i farsy. Bliższe mu były ideały oświecenia z jego racjonalistycznym, pełnym dystansu stosunkiem do świata, niż romantyzm, co krytyka miała mu za złe.
Najwybitniejsze komedie napisał w pierwszym okresie twórczości do 1835: Pan Geldhab (1818, wystaw. 1821), Mąż i żona (wystaw. 1822), Pan Jowialski (1832), Śluby panieńskie, czyli Magnetyzm serca (1833), Zemsta (1834), Dożywocie (1835). W drugim okresie twórczości, po 18-letnim milczeniu, wyróżnić trzeba Wielkiego człowieka do małych interesów (1877). Wszystkie te utwory stanowią klasykę teatru polskiego.
Był także autorem interesujących wspomnień Trzy po trzy (powst. 1844-1846, wydane 1917), wierszy, bajek, aforyzmów. Najobszerniejsze wydanie: Pisma wszystkie (tom 1-15, 1955-1980).