KTO JEST KTO? czyli BOHATEROWIE TRAGEDII

ABSYRT - syn króla Kolchidy, Ajetesa, brat Medei. Medea uciekając z Jazonem przed ojcem, zabrała Absyrta ze sobą. W czasie pościgu zabiła chłopca i członki jego rozrzuciła po morzu. Wówczas ojciec wstrzymał pościg, aby pozbierać szczątki syna i godnie pogrzebać.

ACHILLES - syn Peleusa i Tetydy. Przyjaciel Patroklesa. Młodzieńczy nieustraszony wódz Myrmidonów. Matka kąpała go w niemowlęctwie w wodach Styksu, dzięki czemu ciało jego, z wyjątkiem pięty, za którą trzymała go w czasie kąpieli, stało się odporne na wszystkie ciosy. W to właśnie miejsce został trafiony śmiertelnie strzałą Parysa, skierowaną przez Apolla.

AFRODYTA - grecka bogini miłości i piękności, urodziła się z piany morskiej u brzegów Cypru (stąd przydomek Cyprida), synem jej był Eros, bóg miłości. Utożsamiana z rzymską boginią Wenus. To ją wybrał jako najpiękniejszą Aleksander, ofiarowując jabłko.

AGAMEMNON - król mykeński, brat Menelausa, mąż Klitajmestry, siostry Heleny. Dowódca Greków w wojnie trojańskiej. Podobno po zwycięstwie pod Troją przypadła mu córka Priama, wieszczka Kasandra, z którą miał bliźnięta.

ALEKSANDER - zwany także Parysem, syn Priama i Hekuby. Mąż nimfy Ojnone. Matka przed jego narodzeniem miała sen, że wydała na świat płonącą pochodnię, która płomieniami swymi objęła całą Troję. Ponieważ wytłumaczono to jako złą wróżbę dla miasta, Priam zaraz po urodzeniu oddał dziecko pasterzowi Agelosowi, aby je porzucił w górach. Pasterz jednak wychował chłopca razem ze swoimi dziećmi i nadał mu imię Parys. To właśnie Parys, z woli Zeusa rozstrzygnął spór, która jest najpiękniejszą z bogiń, przyznając jabłko Afrodycie. W nagrodę miał otrzymać za żonę najpiękniejszą z kobiet - Helenę, żonę Menelausa. Uprowadzenie Heleny było przyczyną wojny trojańskiej, w czasie której zabił z pomocą Apolla, Achillesa. Sam ranny zmarł wkrótce.

ANTENOR - jeden ze starszyzny trojańskiej, doradca króla Priama, zwolennik pokoju z Grekami, doradzał oddanie Heleny posłom greckim; Ulissesowi i Menelausowi, których wówczas u siebie gościł. Po wojnie trojańskiej emigrował do północnej Italii.

APOLLO - najpiękniejszy z bogów, syn Zeusa i Latony, brat-bliźniak Artemidy, bogini łowów, kochanek Muz. Zakochany w Kasandrze obdarował ją zdolnością wróżenia, ponieważ nic chciała mu ulec, Apollo odebrał jej dar wzbudzania wiary w przepowiednie. W wojnie trojańskiej jest po stronie Trojan, za jego to sprawą z rąk Parysa ginie Achilles.

ATENA - dziewicza bogini pokoju i słusznej wojny, uosobienie mądrości, ulubienica swego ojca Zeusa, patronka Aten. W wojnie trojańskiej była po stronie Greków. Utożsamiana z rzymską Minerwą.

DEIFOBOS - syn Priama i Hekuby, po śmierci Parysa małżonek Heleny. Ukochany brat Rektora. Po zdobyciu Troi przez Greków został przez Helenę wydany Menelausowi i Odyseuszowi, którzy go zamordowali.

ENEASZ - bohater trojański, syn Anchizesa i Afrodyty. Jeden z pierwszych po Rektorze wojowników trojańskich, władca Dardanów, krewny króla Priama. Według Wergiliusza wynosi z płonącej Troi na barkach starego ojca, zabierając żonę Kreuzę, syna Askaniusza i domowe Penaty. Wraz' z grupą zwolenników wyrusza, aby dać początek nowemu narodowi. Po kilkuletniej wędrówce przybywa do Italii, gdzie zakłada kolonię, od której pochodzić mieli Rzymianie.

ERIS - uosobienie waśni, niezgody, rywalizacji i współzawodnictwa. Uważana na ogół za siostrę i towarzyszkę walki Aresa. To Eris rzuciła jabłko przeznaczone dla najpiękniejszej z bogiń, o którego przyznaniu miał sądzić Parys, co stało się powodem wojny trojańskiej.

HEKTOR - pierworodny syn Priama i Hekuby, mąż Andromachy. Najdzielniejszy i najszlachetniejszy z trojańskich obrońców. Pod bramami Troi zabija Partoklesa w zbroi Achillesa. Ginie w pojedynku z Achillesem mszczącym śmierć swego przyjaciela, Partoklesa. Achilles ciągnie trupa I-lektora za swym rydwanem do obozu Greków i odmawia mu pogrzebu, aż ubłagany przez starego Priama, w zamian za bogate dary, oddaje zwłoki Rektora jego ojcu.

HEKUBA - główna żona króla Troi, Priama, matka dziewiętnastu spośród jego 50 dzieci, m.in.: Rektora, Parysa, Dejfobosa, Polidora, Kasandry, Kreuzy i Polikseny. W czasie burzenia Troi przeżyła śmierć wszystkich swych dzieci i została niewolnicą Odyseusza. Wg innej wersji mitu; po śmierci najmłodszego z synów, zamieniona w sukę wyjącą na jego grobie, rzuca się z rozpaczy do morza.

HELENA - córka Zeusa i Ledy, najpiękniejsza z kobiet. Najpierw porwał ją Tezeusz, któremu odbili ją jej bracia, Kastor i Polideukes (Pollux). Wielu zalotników ubiegało się o nią, wreszcie poślubił ją król Sparty, Menelaus. Wkrótce porwał _ją Parys. Stało się to przyczyną wojny trojańskiej i zburzenia Troi. Po śmierci Parysa poślubiła jego brata, Dejfobosa. Po zdobyciu Troi wydała Dejfobosa na śmierć w ręce Menelausa, z którym powróciła do Sparty. Odtąd była przykładem wszelkich cnót domowych.

HERA - pierworodna córka Kronosa i Rei, siostra i małżonka Zeusa, najwyższa bogini grecka, królowa niebios, opiekunka kobiet, żon i małżeństwa. Zazdrosna, nienawidziła kochanek męża i prześladowała ich potomków. Pokonana w konkursie piękności, który Parys rozstrzygnął na korzyść Afrodyty, stała się wrogiem Troi. Utożsamiana z rzymską Junoną.

HEZJONA - córka króla Troi, Laomedona, siostra Priama. Na żądanie wyroczni została przykuta do skały i oddana na pożarcie potworowi morskiemu, aby ułagodzić gniew Apolla i Posejdona, którym Laomedon nie wypłacił obiecanej nagrody za wybudowanie Troi. Herakles przyrzekł uratować Hezjonę, pod warunkiem, że dostanie za to konie, które Laomedon otrzymał od Zeusa. Kiedy jednak Laomedon, i tym razem, nie spełnił przyrzeczenia, Herakles zdobył Troję, zburzył ją, zabił wiarołomnego króla, wziął w niewolę Hezjonę i oddał ją za żonę swemu wiernemu przyjacielowi Telamonowi. Hezjona za cenę zgody na to małżeństwo wykupiła z niewoli greckiej swego brata, Podarkesa, który odtąd zwał się Priamem (Wykupionym).

IKETAON - według Homera, potomek Aresa. Członek starszyzny trojańskiej, zwolennik wojny z Grecją. Uczestniczył w radzie w sprawie Heleny.

KASANDRA - najpiękniejsza córka Priama i Hekuby, w której zakochał się Apollo i udzielił jej daru proroczego, ale gdy nie odwzajemniła miłości boga, ten za karę sprawił, że nikt nie wierzył jej przepowiedniom. Daremnie przestrzegała Trojan przed drewnianym koniem Greków, na próżno zapowiadała klęskę miasta. Przy podziale łupów dostała się Agamemnonowi, który jako niewolnicę zabrał ją do Grecji. W Mykenach została zamordowana przez Klitajmestrę, żonę Agamemnona i jej kochanka, Egista.

LAMPON - Członek starszyzny trojańskiej, uczestniczył w posiedzeniu rady podejmującej decyzję w sprawie Heleny.

MEDEA - czarodziejka z Kolchidy, córka Ajetesa, żona Jazona, któremu pomogła w zdobyciu złotego runa.

MENELAUS - syn Atreusa, króla Myken, brat Agamemnona. Król Sparty, mąż Heleny. Po porwaniu Heleny, najpierw udał się do Troi z poselstwem, aby ją odzyskać, a następnie, był jednym z tych, którzy się ukryli w drewnianym koniu. Po zakończeniu wojny trojańskiej przez osiem lat wędrował z Heleną, aż wreszcie dotarł do domu, gdzie żył w wśród wielkich bogactw w szczęściu małżeńskim.

NEOPTOLEMOS - syn Achillesa i Deidamei, zabójca króla Priama, Polikseny i Astyanaksa.

PANTUS - Członek starszyzny trojańskiej, uczestniczył w posiedzeniu rady podejmującej decyzję w sprawie Heleny.

PATROKLES - przyjaciel Achillesa, z którym wyruszył na wojnę trojańską. Gdy Achilles uniesiony gniewem na Agamemnona wycofał się z walki, na prośbę Nestora ruszył do boju w zbroi Achillesa. Zginął w walce z Hektorem ugodzony włócznią. Achilles wyprawił mu wspaniały pogrzeb i powrócił na pole bitwy, aby pomścić śmierć ukochanego przyjaciela.

PELEUS - król Ftyi w Tesalii, mąż Tetydy. To podczas ich wesela Eris zwaśniła boginie ubiegające się o tytuł najpiękniejszej. Jego synem był Achilles.

POLIKSENA - najmłodsza córka króla Troi, Priama i Hekuby. Kiedy Grecy, powracając spod Troi zatrzymali się u brzegów Tracji, ukazał im się duch Achillesa i zażądał złożenia mu Polikseny na ofiarę. Ofiary tej dokonał na grobie ojca syn, Neoptolemos.

PRIAM - syn Laomendonta i Strymo, ostatni król Troi. Pierwotnie nazywał się Podarkes. Gdy Herakles zdobył Troję, Podarkes dostał się do niewoli. Wykupiła go, jego siostra, Hezjona, stąd imię Priamos (Wykupiony). Był mężem Arisby, następnie Hekuby, ojcem 50 synów i kilkunastu córek. W wojnie trojańskiej nie brał udziału z powodu podeszłego wieku. Gdy padł najwaleczniejszy z jego synów, Hektor, udał się do obozu Achillesa, aby odebrać jego ciało. Gdy Grecy wtargnęli do Troi został zabity w świątyni, przy ołtarzu 7_eusa, przez Neoptolemosa, syna Achillesa.

TETYDA -jedna z córek Nereusa, wychowanka Hery, żona Peleusa, matka Achillesa, która kąpiąc dziecko w Styksie zapewniła mu nieśmiertelne ciało, poza piętą, za którą trzymała go zanurzając w wodzie.

TYMETES - Członek starszyzny trojańskiej, uczestniczył w posiedzeniu rady podejmującej decyzję w sprawie Heleny.

UKALEGON - Ukalegon znaczy po gr.: nie zważający, nie troszczący się, nie przejmujący się. Członek starszyzny trojańskiej, uczestniczył w posiedzeniu rady podejmującej decyzję w sprawie Heleny.

ULISSES - (gr. Odyseusz) król Itaki, syn Laertesa, mąż Penelopy, ojciec Telemacha. Znajdował się wśród zalotników pięknej Heleny, zobowiązany był więc moralnie do wzięcia udziału w wojnie trojańskiej. Dzięki swej chytrości i odwadze stał się jednym z najsłynniejszych bohaterów wojny. Uczestniczył w poselstwie przed rozpoczęciem wojny, był pomysłodawcą budowy konia trojańskiego. Powrót jego do domu był długi i pełen przygód. W domu czekała na niego wierna żona, Penelopa, z którą żył długo i szczęśliwie rządząc Itaką.

ZEUS - największy bóg panteonu helleńskiego. Syn tytana Kronosa i Rei. Postanowił rozpętać wojnę trojańską, aby ulżyć Ziemi, jęczącej pod brzemieniem nadmiaru ludzi i wysłał boginię Eris na ślub Peleusa i Tetydy, aby ta skłóciła boginie, co doprowadziło do "sądu Parysa" i dziesięcioletniej wojny trojańskiej.